Ўзбекистон пул ювиш, коррупцияга қарши кураш бўйича чораларни қачон кучайтиради?
Туркияда Европа Иттифоқи томонидан пул ювиш ва терроризмни молиялаштиришга қарши кураш бўйича конференция ўтказилган ва унда Ўзбекистондан вакиллар ҳам қатнашган.
Қайд этилишича, унда Марказий Осиё давлатларидан келган 50 дан ортиқ суд ва ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари ходимлари қатнашган.
Тадбирда прокурорлар, полиция ва молиявий разведка мутахассислари активларни мусодара қилиш, ўзаро ҳуқуқий ёрдам, очиқ манбалардан разведка маълумотларини йиғиш каби масалалар муҳокама қилинган.
Бироқ Ўзбекистонда коррупцияга қарши самарали курашиш учун юқори мансабдорларнинг солиқ декларациясини тўлдириши, хорижда ҳисоб рақам очмаслиги билан боғлиқ қонунчиликлар йўлга қўйилган эмас.
“Молиявий разведка маълумотларини судда қабул қилинадиган далилларга айлантириш зарурати муҳим аҳамиятга эга, чунки бу жиноятчиларни молиявий жиноятларда айблаш, уларни аниқлаш ва жиноий жавобгарликка тортишда давлатларга ёрдам берувчи асосий қадамдир,” – деди Европа Иттифоқининг пул ювиш ва терроризмни молиялаштиришга қарши глобал лойиҳаси раҳбари Девид Хотте.
Иштирокчилар Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон, Туркманистон, Ўзбекистон, Озарбайжон, Грузия ва Сомали давлатларидан келишган эди.
Ушбу семинар Европа Иттифоқи ва Туркия Молия вазирлиги таркибидаги молиявий разведка бўлими томонидан Анқарада ташкил этилган.
Ўзбекистонда Гулнора Каримованинг коррупция орқали орттирган маблағларини қайтариш ва ижтимоий соҳаларга йўналтириш ишлари бошланган.
Қозоғистон ҳукумати хорижга чиқариб юборилган ва давлатдан ўғирланган деб ҳисобланган активларни қайтариш бўйича халқаро кампания олиб бормоқда.
Ўтган ойда Қозоғистоннинг собиқ президенти Нурсултон Назарбоевнинг жияни иши бўйича терговни якунлаганини ва 1,6 миллиард долларлик активлар давлатга қайтарилганини маълум қилди.
Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Наркотиклар ва жиноятга қарши кураш бошқармаси ҳам Марказий Осиёда молиявий жиноятларга қарши курашда ёрдам кўрсатмоқда.
Transperency International ташкилоти томонидан 2023-йилда тузилган индексда давлат секторидаги коррупция даражаси бўйича мамлакатлар рейтингда кўрсатилган. (0 — жуда коррупциялашган, 100 — коррупциядан холи) Қозоғистон 39 балл, ундан кейин Ўзбекистон 33 балл, Қирғизистон 26 балл, Тожикистон 20 балл ва Туркманистон 18 балл билан баҳоланган.
Индекс баллари камида учта маълумот манбасига асосланиб, улар 13 хил коррупция тадқиқотлари натижалари ва Жаҳон банки ҳамда Жаҳон Иқтисодий Форуми каби институтлар томонидан тўпланган маълумотлардан олинади.