Буюк Британия Марказий Осиё давлатларига яқинлашишни истамоқда. Аниқ манбаларга эътибор қаратсак, Лондон кейинги 3 йил давомида Марказий Осиё давлатларининг “мустақиллиги ва суверинететини қўллаш учун” 50 млн фунт стерлинг ажратган.
Бироқ бу ҳолат Марказий Осиё минтақасида манфаати бор гегемон давлатларни тавишга солган кўринади.
Яқинда Британия ташқи ишлар вазирининг Ўзбекистонга қилган ташрифидан сўнг Россия тарафдан яна норозилик баёнотлари янграб улгирди.
Ғарбнинг Марказий Осиёга қадам босиши доим Россияни хавотирга солган. Айниқса, бу сафарги ташриф кўпроқ ташвишга солган кўринади, кучлироқ резонанс берди. Россия ОАВларида Москва чиновниклари Европанинг Марказий Осиёга яқинлашишига турли туман муносабатлар билан чиқиш қилди.
Аслида мазкур амалга оширилган ташрифларда Россиянинг Марказий Осиё давлатлари орқали санкцияларни четлаб ўтаётганини муҳокама қилиниши кутилганди. Дэвид Камероннинг ташрифи Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевнинг қисқа таътилига тўғри келди. Камеронни ташқи ишлар вазири Бахтиёр Саидов кутиб олди. Ташриф якунида англашув меморандуми имзоланди. Балки бу шу вақтгача балки сизга маълум бўлган тафсилотлардир. Лекин ташрифдан мақсад аслида нима эди. Бу ҳақида Uzdiplomat батафсил тушунтиради.
Лондон Россия Ҳиндистонга чиқиш учун Марказий Осиёдан фойдаланади, бу ҳудуд Россия учун доим муҳим транспорт каридори бўлиб келишига ишонади. Аввалига Британия Россия ва Хитой Марказий Осиёда ҳамкорлик бўйича ўзаро рақобатлашади, деб кутган эди. Аммо, бундай бўлиб чиқмади. Эндиликда Британия ўзи аралашмаса бўлмайдигандек. Мазкур ташрифлардан асосий мақсад ҳам Россия ва Хитойнинг Марказий Осиёдаги таъсирини камайтиришдан иборатлиги айтилмоқда. Баъзи таҳлилчилар Британиянинг Евроиттифоқдан чиқиш сабабларидан бири сифатида Европанинг Марказий Осиёга нисбатан муносабати суст бўлганида, деб ҳам билишади.
Дэвид Кемероннинг Марказий Осиё давлатлари бўйлаб қилган ташрифлари бўйича Халқаро муносабатлар бўйича мутахассис Рафаэль Сатторовни суҳбатга тортдик.
Буюк Британия ташқи сиёсатида Марказий Осиё қанчалар мухим? Ташрифнинг асосий мақсади нима эди? Санкциялар ҳақида гаплашишми ёки бошқа яна қандай сабаблар бор эди?
Ўзбекистон ва Британия ҳамкорлиги қанчалар яқин ва келажакда у ривожланиши мумкинми?
Британия Россияни Марказий Осиёдан сиқиб чиқара оладими?
Рафаэль Сатторов Буюк Британия ҳамкорларсиз, хусусан, Туркиясиз Марказий Осиёда бир ўзи етарлича таъсирли муносабатлар ўрната олмаслигини айтмоқда.
Тошкентда ош дамлаган дипломат Лондонга қайтиш чоғида азим пойтахтда яна тўхтаб ўтди. У билан учрашган Бахтиёр Саидов ҳамкорликни амалий натижалар билан бойитиш учун барча имкониятларни ишга солишни ваъда берди.
Батафсил: https://youtu.be/R8NupTEOOzs?si=Fg0T1lAy9kZxlPv6