Муҳаррир минбари:
Маpдикор аёл қиёфасига кириб, бозорга бориб ишлаб кўрганимда — улар ҳаётининг энг асосий жиҳатлари, оғир тарафлари ҳақида ёзмагандим.., ичимда қолиб кетганди. Байрам баҳона уларни эълон қилишга қарор қилдим.
Аслида, у ерда мен кўрган, кузатган, бизнинг жамиятимиздан тубдан фарқ қиладиган дунё ҳақида ҳақиқатларни ёзишга уялиб келганман.
Балки, айрим мардикор аёлларнинг қора, юзсиз ўз жамиятида яшаб келаётганидан улар эмас, бошқалар уялиши керакдир.
Бир кеча текин бошпана учун эркаклар билан қолишгача рози бўладиган, айрим милиция ходимларига «ўлжа» ушлаб бериши учун ҳар қандай туҳматга тайёр, 100 минг сўм учун шеригини юзини юладиган мардикор аёллар жамияти билан танишганимга анча бўлган. Бироқ, бугунгача ушбу тубанликларни ўз маънавий андозам билан ўлчашга ҳаққим йўқ, деб келганман. Икки йил аввал мардикор кийимида аёллар орасига қўшилиб, кўрган-кузатганларимнинг ҳақиқий қиёфаси шундай эди.
Мардикор бозоридаги аёлларнинг айримлари ҳақидаги ҳикоялар дилни хира қилади. Аммо, улар ҳақиқат ва 30 йиллик «таълим тизими», чекка қишоқларга етиб бормаган ислоҳотлар оқибати… Уларнинг ҳаммаси эмаску, лекин аксариятига мактаб даражасида билим етишмайди. Ҳар икки гапининг бирида сўкиниб гапиради. Мардикор бозордаги айрим эркаклар билан, шунчаки, ижара пулини тўламаслик учун бирга тунаши ҳам мумкин. Бу одатий ҳол. Бир коса овқат учун апоқ-чапоқ бўлиб юрган шеригига ҳам туҳмат қила олади. Мижоз талашиб сўкиниб, юлишиб, урушиб кетишлари тез-тез кузатилади. У ердаги айрим эркакларнинг уларга муносабати ҳам оддий — икки дона сомса олиб берса, энди менга бу аёл мумкин, деб ҳисоблайди.
Милиция ходимлари аёлларни хоҳлаганча манипуляция қилади. Хоҳласа сўкиниб, хоҳласа туртиб гаплашаверишади. Айримларининг хатти-ҳаракатини, муомаласини тасвирлашга «шаллақи» деган сўз торлик қилади. Пул топиш, мижоз топиш учун ҳар қандай ишга тайёр. Ўзларидан яхшироқ кийинган аёлга нисбатан нафратлари ўта кучли.
Улар орасига кириб, айримларнинг ҳикоясини тинглайман. «Фалон эркак уйига олиб кетса, нон сотиб кун кўраверасиз, ёнидан текинга жой беради», дейди. Яна бошқасини гапга соламан, унда бошпана ва қориндан бўлак ташвиш ва мақсадлари йўқдек.
Ишга ёллашга келаётганларнинг аксари кир, қийин ишларни таклиф қилади. Аёллар эса бундан асло ҳайратланмайди. Шу бугун кунлари ўтса бўлгани. Биз яшаётган ҳаётдан тамомила бошқа дунё. Унинг ўз ўлчамлари, жаргони, ҳақиқати бор. Лекин, бунда уларни айблашни истамасдим. Уларнинг ҳаётида 30 йил жавралган маънавиятдан бир томчи ҳам йўқ.
Ғарб сериаллари бизни маънавиятимизга зарар қилаяпти, деган маънавиятчилар йўқчилик ва билимсизлик ҳам одамларни қанча тубанликка чўктиришини шу ерга келиб кўриб кетишлари керак. Менга тубан кўринган бу аёлларнинг ортида оғир ҳикоялари борлиги табиий. Уларни бу куйга тушишида атроф-муҳит, паст ҳаёт даражаси сабаб бўлгани аниқдек. Балки, мана шу мардикор аёллар борган мактабларига ҳам «буюк келажак» ҳақидаги шиорлар осилгандир. Улар ҳам телевизор орқали Танзила Нарбаеванинг ваъдаларини, фаровон ҳаёт ҳақидаги гапларини эшитишгандир. Айрим ҳокимларнинг популистик ваъдаларига содда бўлиб ишонишар… Амалдорларни пиарларини ҳам тамоша қилишар… Агрепина Шиннинг соч турмагию, Ҳилола Умаровани кўйлакларига ҳавас билан қарашар… Телевизордаги ҳаётни излаб эрта тонгдан меҳнат қилгани бозорга отланишар. Бироқ, улар чала-пулча таниган амалдорлар уларни етук инсон бўлиши учун етарли шароит яратиб беришга мажбур ва масъул эканлиги ҳақида эса ўйлаб ҳам кўришмагандир. 8 март байрами уларга ҳам муборак бўлсин.