Hokim yordamchilari instituti 3 yil ichida qanchalar o‘zini oqladi?
Nega ular orasida pora bilan qo‘lga tushayotganlar soni ortib bormoqda?
Bu lavozim o‘rni shu zhamiyatimizga kerakmi o‘zi?
Hokim yordamchilari lavozimi 2021 yil dekabrь oyida ta’sis etilgan edi. Hozirda ularning soni 9940 nafarni (2023 holatiga ko‘ra) tashkil qilmoqda.
Hokim yordamchilarning maoshi biriktirilgan mahalladagi xonadonlar soniga mutanosib ravishda belgilanadi.
Ya’ni;
xonadonlari soni 500 ta bo‘lgan mahallalardagi hokim yordamchilari 6 mln 300 ming so‘m;
xonadonlar soni 501 tadan 1 000 tagacha bo‘lgan mahallada 6 mln 900 ming so‘m;
xonadonlar soni 1 000 tadan ortiq bo‘lgan mahallada mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdorining 7 mln 350 ming so‘m miqdorida maosh olishadi.
Hokim yordamchilari faoliyatini qo‘llab-quvvatlash zhamg‘armasi ham tashkil qilingan bo‘lib, zhamg‘armadan:
— hokim yordamchilari ish haqining avvalgi ish zhoyi bo‘yicha o‘rtacha oylik ish haqi miqdoridan kam bo‘lgan qismini kompensasiya qilish;
— boshqa hududlardan kelib ishlayotgan hokim yordamchilari va respublika vakillari uchun turar zhoy izharasi xarazhatlari uchun kompensasiya to‘lash (BHMning 2 baravari miqdorida – 540 ming so‘m);
— ish faoliyatida yaxshi natizhalarga erishgan hokim yordamchilari va respublika vakillarini har oyda mukofotlash;
— o‘z shaxsiy avtomobilidan foydalanayotgan respublika vakillarining transport xarazhatlarini kompensasiya qilish;
— respublika vakillarining bir oyda bir marta doimiy yashash zhoyiga temir yo‘l transportida borib kelishi uchun kompensasiya to‘lash «ekonom» tarifi bo‘yicha xarazhatlarning 100 foizi, «biznes» tarifi bo‘yicha xarazhatlarning 70 foizi;
kabilarni qoplab berish nazarda tutilgan.
Hokim yordamchisi lavozimi tashkil qilinganidan buyon matbuotda hokim yordamchilarining turlicha pora olish va mansabni suiste’mol qilayotganligi to‘g‘risidagi xabarlar sizib chiqmoqda.
Masalan: Namangan viloyatidagi 10 nafar hokim yordamchilari tomonidan 80 dan ortiq ana shunday qonun buzilish holatlariga yo‘l qo‘yilgani aniqlangan.
Samarqand tumanidagi mahallalardan birida hokim yordamchisi kadastr huzhzhatlarini qonuniy rasmiylashtirib berish uchun 1 300 AQSh dollarini so‘ragan.
Zhalaquduq tumani hokimi yordamchisi kuz-qish mavsumiga mo‘lzhallangan ko‘mirni berishiga 600 dollar pora talab qilgan.
Yaqinda Ko‘kdala tumani hokimi o‘rinbosari ham plyonka ishlab chiqarish korxonasi faoliyat ko‘rsatishi uchun 5 ming AQSh dollari berishini aytgan edi.
Yana bir hokim yordamchisi bankdagi mansabdor tanishlari orqali 150 million so‘m miqdorida kredit chiqarib berish evaziga 1500 AQSh dollari miqdorida pul so‘ragan.
Ma’lumotlarga ko‘ra, 2022 yilning o‘zida hokim o‘rinbosarlari 14 ta(poraxo‘rlik, firibgarlik) zhinoyatini sodir qilgan. Shu paytgacha hokim o‘rinbosarlari bilan umumiy 40 ga yaqin qonun buzilish holatlari qayd etilgan.
Hokim yordamchilari lavozimi kerakmi? Fikringiz muhim.